Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Zorunluluğu Ve Sürecin Takibi
Merhabalar, bugün ortaklığın giderilmesine ilişkin konuşacağız. Öncelikle ortaklığın hangi durumlarda giderilmesi gerektiğine değinip sonrasında sürecin nasıl işlediği ile ilgili bilgi vereceğiz.
İlk
olarak paylı mülkiyet ve elbirliği mülkiyetinden söz edelim. Paylı mülkiyet;
bir taşınır veya taşınmaz malın mülkiyetini, paydaşların müştereken elinde
bulundurduğu mülkiyet türüdür. Paylı mülkiyette paydaşların payları ve
sınırları bellidir. Paydaşlar bu mülkiyet türünde paylarını satabilir ve
tasarrufta bulunabilirler. Burada diğer paydaşların önalım hakkı söz konusu
olmaktadır. Bu konuyu bir başka yazımızda detaylıca ele alacağız. Elbirliği
mülkiyetinin ise paylı mülkiyetten ciddi oranda farklılıkları olup uygulamada
farklı prosedürlere tabiidir. Şöyle ki;
Elbirliği
mülkiyeti; bir taşınır veya taşınmaz malın mülkiyetini, paydaşların iştirak
halinde elinde bulundurduğu mülkiyet türüdür. Elbirliği mülkiyeti kanun yoluyla
kazanılan mülkiyetlerde mevcut olup başlıca ve en çok karşımıza çıkan mülkiyet
sebebi miras yoludur. Bu mülkiyet türünde ortakların payları belli, ancak sınırları
belli değildir. Bu sebeple paydaşların paylarını satmaları da mümkün değildir. Örneğin
bir arsa için konuşacak olursak burada elbirliği mülkiyetinde olan ortakların
hangisinin arsanın hangi kısmının maliki olduğunu bilmek mümkün değildir. Bahsi
geçen paylar, ancak satışta veya ortaklığın giderilmesi aynen taksim ile mümkün
olan durumlarda geçerli olacaktır. Sözü geçmişken aynen taksimden bahsetmek
isterim. Aynen taksim, bahse konu malın paydaşların payları oranından bölünebildiği
takdirde paydaşların rızası ve beyanıyla payları oranında aynen bölünerek mülkiyetin
kişiselleştirilmesine olanak tanıyan yöntemdir. Burada tekrar belirtmek gerekir
ki aynen taksim, yalnızca bölünmeye uygun bir mal için geçerli olacaktır. Örneğin
bir apartman dairesinde iştirak halinde mülkiyete sahip olan paydaşlardan
birinin bu apartman dairesinin aynen taksimini istemeleri mümkün değildir.
Elbirliği
mülkiyetini yine bir örnekle pekiştirmek istiyorum. Bir evde baba, anne ve 4
çocuğunun olduğunu varsayalım. Malvarlığı olarak da sadece oturdukları evleri
olsun. Baba öldüğünde, tereke olan konut mirasçılarına elbirliği ile intikal
edecektir. Burada 1/4 eşe, kalan paylar ise çocuklara 3/16 oranında eşit olarak
dağıtılacaktır. Bahse konu taşınmaz bir bağımsız bölüm olduğundan yukarıda
anlattığımız gibi aynen taksimi mümkün olmayacaktır. Bu noktada paydaşlardan
birinin ortaklığın giderilmesini istemesi durumunda bu, ancak taşınmazın satışı
ve paydaşların payları oranınca satıştan hak elde etmeleri ile olur.
Bir başka ortaklığın giderilmesi zorunluluğu da uygulamada borç ilişkilerinden doğmaktadır. Alacaklı, bir taşınır veya taşınmazın mülkiyetini elbirliği ile elinde bulunduran borçluya karşı ortaklığın giderilmesini isteyebilir. Burada alacaklının icra takibi ile borcu kesinleştirmiş, İcra Hukuk Mahkemesi tarafından İİK. 121. Madde uyarınca veraset ilamı almaya ve izale-i şuyu davası açmaya yetkili kılınmış olması gerekmektedir. Bu şartları sağlayan alacaklı, ortaklığın giderilmesi davası açabilir ve borçlunun elbirliği ile elinde bulundurduğu malın satışını isteyebilir.
Detaylı bilgilendirme ve randevu için avkemalakbulut@outlook.com e-posta adresi vasıtasıyla veya +90 532 359 45 61 numaralı cep telefonundan tarafımıza ulaşabilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder